فرآیند رشد و توسعه اقتصادی پیچیده است و عوامل مهمی در آن موثر می باشد کمبود منابع سرمایه گذاری مهمترین مانع رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و دستیابی به توسعه پایدار می باشد. سرمایه می تواند بخش تولید را تحرک بخشیده و با افزایش تولید، موجب رشد تجارت، بهبود سطح زندگی مردم و رشد توسعه اقتصادی شود.
متاسفانه در کشورهای در حال توسعه غالبا تصمیم گیرندگان سیاسی و اقتصادی تحت تاثیر جوی قرار می گیرند که نسبت به سرمایه‌گذار نگاه نامساعد و ناسازگار دارند. از سویی دیگر، گاهی وجود انحصارها و اقتدارها نیز بر تصمیمهای سیاسی و اقتصادی حاکمان سایه می اندازد و تصمیم های آنان تحت تاثیر قرار می گیرد، چرا که صاحبان قدرت در این کشورها، سعی دارند کلیه اهرم های اقتصادی سود آور را به سود خود به انحصار درآورند و حضور رقیب تازه را نمی پسندند اما تجربه کشورهای موفق و توسعه یافته نشان می دهد که سرمایه گذاری خارجی به هر علت و شکلی که صورت پذیرد اثرات قابل ملاحظه ای بر روی متغیر های کلان اقتصادی از جمله کاهش نرخ بهره، کاهش نرخ ارز، افزایش رشد اقتصادی، افزایش درآمد مالیاتی دولت، کاهش بدهی دولت، بهبود توزیع درآمد، انتقال تکنولوژی، افزایش اشتغال، توسعه صادرات، کاهش واردات و تاثیر مثبت در تراز پرداخت ها دارد.
در یک نگاه کلی اثرات سرمایه گذاری خارجی عبارتند از:
- بهبود ساختار و عملکرد صنعتی
مطالعات نشان داده اند که سرمایه گذاری خارجی موجب می‌شوند تا تولید کنندگان کارآمد جانشین تولید کنندگان ناکارآمد شوند. - رشد اشتغال و سرمایه انسانی
- افزایش نقدینگی بازارهای سرمایه محلی
با حضور سرمایه گذاران خارجی، پول اضافی وارد بازار سرمایه میشود و در نتیجه حجم معاملات و قدرت نقد شوندگی بازار افزایش می یابد. از سوی دیگر، با حضور فعال و مستمر سرمایه گذاران خارجی، جذابیت بازار سرمایه بیشتر می شود و در نتیجه انگیزه و تمایل سرمایه گذاران داخلی برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه افزایش می یابد و بدین گونه، این پدیده بصورت غیر مستقیم نیز به افزایش نقدینگی بازار منجر میشود. همچنین سرمایه گذاران خارجی با تقاضای اطلاعات شفاف، به موقع و با کیفیت، به افزایش کارآیی بازار نیز کمک می‌کنند چرا که در بازار کارآ قیمت اوراق بهادار به ارزش ذاتی خود نزدیک تر می شود و قیمت تعیین شده در بازار، شاخص مناسبی برای ارزش واقعی اوراق بهادار است - پیوند اقتصاد ملی با اقتصاد بین المللی
از طریق سرمایه گذاری خارجی، تجارت و انتقال تکنولوژی برقرار می شوند و با افزایش کارایی و کاهش هزینه تولید ، موقعیت رقابتی یک کشور را در بازارهای بین المللی ارتقا می بخشد، و درنهایت به نفع مصرف کنندگان خواهد بود. - موازنه پرداختها و تشکیل سرمایه
- دستیابی به بازارهای صادراتی
- تقویت زیربناهای اقتصادی و ورود ارز به کشور
- انتقال فناوری تولیدی و دانش فنی و بالا بردن سطوح مهارت‌ها در نیروی کار مولد.
- افزایش صادرات غیرنفتی و تحصیل ارز برای کاهش وابستگی نفتی و توسعه اقتصاد بدون نفت
لذا استفاده از منابع مالی خارجی به عنوان مکمل منابع داخلی جهت گسترش و تقویت ظرفیت‌ها و توانایی های داخلی امری اجتناب ناپذیر است. مطمئناً به کارگیری مناسب سرمایه‌های خارجی به گونه‌ای که در خدمت فرایند رشد و اعتلای اقتصادی کشور باشد، لازم و ضروری خواهد بود. با توجه به اینکه شرایط و مسائل بین المللی همه روزه سیر تحولی به خود می گیرند، کشور ها جهت رشد اقتصادی نیازمند هماهنگی با این شرایط می باشند. لذا کشور ایران نیز جهت همپایی با این قافله جهانی نیازمند شفاف سازی قوانین و مقررات و حذف بروکراسی های اداری، زمینه سازی در حیطه فرهنگی جهت تشویق برای سرمایه گذاری و جلب اعتماد جهانی در حیطه سیاسی، راه های جذب سرمایه گذار خارجی می باشد و نکته مهمتر اینکه سرمایه گذاری در ایران تا حدود زیادی به امنیت محیط سرمایه گذاری وابسته است. افزایش سطح امنیت سرمایه گذاری، به خصوص کاهش نوسانات و ناامنی های ناشی از سیاست دولت، سرمایه گذاری خارجی را به طور گسترده افزایش خواهد داد.
شیرین نوری
منبع : http://www.asianews.ir/notes
