اگر تا به حال با متن های حقوقی مواجه شده باشد، متوجه کلمه های دشوار فهم آن شده اید. در حقیقت این کلمات اصطلاحاتی مخصوص مفاهیم حقوقی هستند که هرچند دیگر در زبان روزمره استفاده نمی شوند اما در متن های حقوقی کارکرد خود را دارند. قوانین مربوط به شهرداری به دلیل قدمت آن، سرشار از این کلمات و اصطلاحات دشوار است. در ادامه به معنای چند اصطلاح حقوقی شهرداری خواهم پرداخت :
- اعیان : منظور از اعیان، ساختمانی است که دارای کاربری های مسکونی، اداری، تجاری و … باشد.
- اجرت المثل : گاهی در قبال استفاده از اموال باید مبلغی پول به عنوان ارزش واقعی تخمینی آنها پرداخت کرد که به این مبلغ در اصطلاح اجرت المثل اموال میگویند.
- محکوم به : آنچه در مورد آن حکم داده شده است.
- محکوم له : کسی که حکم به سود او صادر شده است.
- لازم الایفا : لازم الایفا به این معنی است که باید به آن عهد عمل شود.
- مستحدثات : به معنای بنا های نو است.
- دادورز : مأمور اجرا یا دادورز زیر نظر مدیر اجرا، رأی دادگاه را اجرا میکند، بنابراین عملی کردن مفاد و مندرجات اجراییه دادگاه یا اداره ثبت اسناد و املاک کشور بر عهده مأمور اجرا است.
- تصرف عدوانی : اگر شخصی با زور و بدون رضایت مالک یا مستاجر ، زمین یا ملک آن را تصرف کند این عمل وی تصرف عدوانی نامیده می شود. به عبارتی تصرف عدوانی عبارت است کسی به جبر و تعدی ، مال مورد تصرف کسی را از دست او در آورد
- خلع ید : خلع ید علاوه بر معنای لغتی دارای معنا و مفهوم قانونی نیز می باشد. از لحاظ قانونی خلع ید به دعوایی گفته می شود که در آن مالک یک مال غیر منقول همچون خانه، مغازه و یا زمین به طرفیت متصرف غیر قانونی مال خود آن دعوا را اقامه کرده، و از دادگاه می خواهد که روند تصرف غیر مجاز فرد متصرف را پایان ببخشد و ملکش را به او برگرداند.
- دادگاه بدوی: دادگاه هایی که در اولین مرحله پرونده به آنها ارجاع شده و منجر به صدور حکم می شود، دادگاه بدوی نام دارند.
- محکوم علیه: شخصی که حکم دادگاه علیه او صادر شده باشد.
- دادرسی دو مرحله ای: چنانچه رسیدگی پرونده در دادگاه براساس مقررات در دو مرحله ی بدوی و تجدیدنظر مقدور باشد، دادرسی دو مرحله ای خواهد داشت.
- حکم و قرار: اگر رای راجع به ماهیت دعوی باشد و باعث رفع و قطع اختلاف شود، حکم نامیده می شود و اگر تصمیم دادگاه به قطع خصومت منجر نشود و قاطع دعوی نباشد، به آن قرار میگویند.
- واخواهی: اعتراض به رای غیابی صادره از دادگاه را واخواهی می نامند
- اعاده دادرسی: شیوه ای خاص و ویژه از شکایت نسبت به رای دادگاه است که منجر به بازگشت مجدد پرونده به دادگاه و رسیدگی دوباره به آن می گردد.
- فرجام خواهی: اعتراض به آراء صادر شده از دادگاه های بدوی یا تجدیدنظر؛ که در موارد خاص در دیوان عالی مورد رسیدگی قرار می گیرد.
- تجدیدنظرخواهی: مرحله ی دوم رسیدگی به پرونده های مطروحه در دستگاه قضایی است که در نتیجه ی اعتراض به آراء صادره از مرحله ی بدوی صورت می پذیرد.
- اعتراض ثالث: چنانچه در طی فرآیند دادرسی حکمی صادر شود که به حقوق شخص ثالثی که در جریان دعوی دخالتی نداشته، لطمه ای وارد شود شخص ثالث حق اعتراض به رای صادره را خواهد داشت.
- رای قطعی: حکمی است که امکان تغییر در مفاد آن وجود نداشته باشد، به عبارتی شکایت از رای به صورت واخواهی یا تجدیدنظر خواهی مقدور نباشد
- عندالمطالبه: هر زمان که مطالبه شود، باید پرداخت گردد
- عندالاستطاعه: در صورت داشتن تمکن مالی باید پرداخت شود
- مستثنیات دین: مواردی از اموال فرد بدهکار که قابل توقیف توسط طلبکاران نیست و برای گذران معمول زندگی فرد لازم است.
- سند رسمی: اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند
- اموال منقول: اموالی که امکان نقل و انتقال آنان وجود دارد بدون اینکه به مال یا مکان قرار گرفتن آن خسارتی وارد شود
- اموال غیرمنقول: اموالی که جابجایی آنها بدون ورود خسارت به آن مال یا مکان قرار گیری آنها ممکن نباشد مانند خانه یا آجرهای بکار رفته در ساختن یک دیوار
- ذی نفع: شخصی است که تعهد مندرج در سند باید به نفع او اجرا شود
- اسناد لازم الاجرا: براساس قانون مفاد آن سند می بایست انجام شود و در صورت امتناع از اجرای آن پیگرد قانونی خواهد داشت.
- منبع : https://dadsun.ir/blog
