ا. اشخاصی که میخواهند برای خودشان قرارداد بیمه تنظیم کنند
شخصی که میخواهد قرارداد بیمه را برای خودش ببندد تا بتواند از طریق پرداخت حق بیمه، از منافع آن استفاده نماید باید نفع بیمهای داشته باشد. یعنی صرفا افرادی میتوانند این قرارداد را برای خودشان ببندند که نفع بیمهای داشته باشند اما مقصود از نفع بیمهای چیست؟ برای توضیح نفع بیمهای باید به این نکته اشاره نمود که قرارداد بیمه بسته میشود تا در صورت وقوع حادثهی زیانبار، خسارات فرد زیاندیده جبران گردد. پس اگر شخص هیچ ارتباطی با حادثهی زیانبار نداشته و به عبارت بهتر، وقوع یا عدم وقوع حادثه برای او یکسان باشد، میتوان گفت نفع بیمهای ندارد و نمیتواند این قرارداد را برای خودش ببندد. در واقع شخصی دارای نفع بیمهای است که در عدم وقوع حادثه نفع داشته باشد؛ به گونهای که اگر این حادثه واقع شود، ضرری به او برسد. نکتهی جالب توجه این است که این نفع بیمهای باید هم در زمان بستن قرارداد بیمه موجود باشد و هم در زمان وقوع حادثه. برای مثال اگر در زمان انعقاد قرارداد بیمه، فرد مالک اموالی که قصد بیمه کردن آنها را دارد، باشد اما پس از مدتی اموال را به شخص دیگر انتقال دهد، دلیلی برای استفاده از بیمه نخواهد داشت.
۲. اشخاصی که به نمایندگی از طرف دیگران، برای آنها قرارداد بیمه تنظیم میکنند
گاهی اوقات شخصی دارای نفع بیمهای است اما خودش اقدام به بستن قرارداد بیمه نمیکند و به جای آن، نمایندهای را برای بستن قرارداد انتخاب میکند. در این نوع قرارداد بیمه، در یک طرف بیمهگر قرار دارد و در طرف مقابل، بیمهگذار که برای بستن قرارداد، شخصی را به عنوان نماینده انتخاب کردهاست. در این حالت باید توجه کرد که اگر شخص الف به عنوان نمایندهی شخص ب میخواهد برای او قرارداد بیمه را ببندد، لازم است که در قرارداد بیمه به بیمهگر نماینده بودن خود را اعلام کند زیرا در صورت اعلام این موضوع، نماینده بودن او در قرارداد درج میشود و موجب میگرددکه تمامی حقوق و تکالیف این قرارداد برای شخص ب باشد اما اگر به نماینده بودن خود اشاره نکند، تمامی حقوق و تکالیف قرارداد بیمه برعهدهی خود او(نماینده) خواهد بود؛ برای مثال خود او موظف خواهد بود که حق بیمه را پرداخت نماید.
۳. اشخاصی که قرارداد بیمه را به حساب دیگران تنظیم میکنند؛ بدون اینکه نمایندهی آنها باشند.
گاهی مواقع شخصی که هیچگونه نفع بیمهای ندارد، این قرارداد برای شخص دیگری که نفع بیمهای دارد، میبندد؛ بدون اینکه هیچگونه نمایندگی از جانب او داشته باشد. در این حالت خود این شخص باید حق بیمه را بپردازد اما منافع قرارداد بیمه برای شخصی خواهد بود که نفع بیمهای دارد. برای مثال فرض کنید که شخصی سرپرست یک انبار است که در آن، کالاهای مربوط به اشخاص دیگر نگهداری میشود. در این حالت اگر به این کالاها آسیبی وارد شود مانند اینکه آتش بگیرند یا به سرقت روند، در صورتی که سرپرست انبار تمامی وظایف خود را در نگهداری از آنها به خوبی انجام داده باشد، هیچ مسئولیتی نخواهد داشت. در نتیجه از بین رفتن کالاها در این موقعیت هیچ فرقی به حال او نخواهد کرد. با این حال ممکن است که سرپرست انبار برای جلب مشتری یا دادن خدمات تجاری به صاحبان کالا، اقدام به بستن قرارداد بیمه برای مالکان این کالاها نماید. در این حالت، سرپرست انبار باید حق بیمه را پرداخت کند اما در صورتی که به کالاهای انبار آسیبی وارد شود، بیمهگر تنها در برابر مالکان کالا تعهد خواهد داشت و باید خسارات وارد بر آنها را جبران نماید.
منبع : http://mahdad.ir