واحد نجومی:

واحد نجومی^[۱] یا یکای کیهانی که (به فرانسوی: unit astronomical) با نماد UA یا ua،^[۲]) و (به انگلیسی: astronomical unit) با نماد AU یا au نمایش داده می‌شود^[۳][۴][۵] یکی از یکاهای طول است. بیشترین فاصلهٔ زمین تا خورشید؛ که حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر یا ۹۳ میلیون مایل است، برابر با یک یکای کیهانی در نظر گرفته شده‌است.

هرچند که گردش زمین به دور خورشید در یک مدار بیضوی صورت می‌گیرد ولی سالانه در یک دور کامل اوج و حضیض خورشیدی میانگین فاصلهٔ این سیاره تا خورشید رقم تقریباً ثابتی به دست می‌دهد، که در آغاز مبنای اندازهٔ مقداری یکای کیهانی قرار گرفت ولی اکنون در سطح بین‌المللی توافق شده که بیشترین فاصله که همان اوج است مبنا قرار گیرد. این فاصله دقیقاً برابر با ۱۴۹٬۵۹۷٬۸۷۰٬۷۰۰ متر (۹۲٬۹۵۵٬۸۰۷٫۲۷ مایل) پذیرفته شده‌است؛ (بسیار نزدیک به ۱۵۰ میلیون کیلومتر یا ۹۳ میلیون مایل).^[۶]

نماد ua از طرف اداره بین‌المللی اوزان و مقیاس‌ها و استاندارد بین‌المللی ISO/IEC ۸۰۰۰۰ پیشنهاد شد؛ درحالی که اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی au را پیشنهاد کرد، و درحال حاضر au در کشورهای انگلیسی زبان معمول‌تر است. در حالت عمومی حروف بزرگ زمانی به عنوان نماد استفاده می‌شوند که پس از یک دانشمند که به صورت فردی کار می‌کرده‌است انتخاب شده باشند؛ نمادهای au یا a.u می‌توانند به معنی یکاهای اتمی^[۷] یا حتی یکاهای قراردادی^[۸] باشند، اما با این حال نماد AU برای اشاره به یکای کیهانی امروزه به طور گسترده استفاده می‌شود. ثابت کیهانی که مقدارش برابر با یک واحد کیهانی است با نام یکای فاصله خوانده می‌شود و نماد آن A است.

تعریف

نماد AU در اصل به عنوان طول نیم‌قطر بزرگ مدار بیضی شکل گردش زمین به دور خورشید در نظر گرفته شده بود. در سال ۱۹۷۶ اتحادیه بین المللی اخترشناسی بازگشتی به تعریف AU داشت و خواست که آن را به صورت دقیق‌تر بیان دارد. تعریف شد که AU طولی است که در آن ثابت گرانشی گاوس (k) مقداری برابر با ۰٫۰۱۷۲۰۲۰۹۸۹۵ دارد درحالی که تمام یکاهای اندازه‌گیری، یکاهای کیهانی طول، جرم و زمان‌ هستند. تعریف معادل دیگری که ارائه شده‌است عبارت است از: شعاع یک مدار دایره‌ای نیوتنی غیر آشفته حول خورشید که ذره‌ای با جرم بینهایت کوچک با بسامد زاویه‌ای ۰٫۰۱۷۲۰۲۰۹۸۹۵ رادیان در روز روی آن حرکت می‌کند. یا طولی که ثابت گرانشی خورشیدمرکز آن برابر است با ۰٫۰۱۷۲۰۲۰۹۸۹۵^۲AU^۳/d^۲. حدودا برابر است با فاصله زمین تا خورشید.

تعریف جدید

پانویس

• واحد نجومی برابر مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای astronomical unit در انگلیسی و در حوزهٔ نجوم است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. بازبینی‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۲.
• ISO 80000-3, Quantities and units – Space and time
• International Astronomical Union, ed. (31 August 2012), “RESOLUTION B2 on the re-definition of the astronomical unit of length”, RESOLUTION B2, Beijing, China: International Astronomical Union, The XXVIII General Assembly of International Astronomical Union … recommends … ۵٫ that the unique symbol “au” be used for the astronomical unit.
• “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Instructions for Authors”. Oxford Journals. Retrieved 2015-03-20. “The units of length/distance are Å, nm, µm, mm, cm, m, km, au, light-year, pc.
• خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام AAS_style وارد نشده‌است.
• International Astronomical Union, ed. (31 August 2012), “RESOLUTION B2 on the re-definition of the astronomical unit of length”, RESOLUTION B2, Beijing, Kina: International Astronomical Union, The XXVIII General Assembly of International Astronomical Union recommends [adopted]that the astronomical unit be re-defined to be a conventional unit of length equal to exactly ۱۴۹٬۵۹۷٬۸۷۰٬۷۰۰ metres, in agreement with the value adopted in IAU 2009 Resolution B2
• Atomic unit

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Astronomical unit»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۲۹ مارس ۲۰۱۱).

این یک مقالهٔ خرد پیرامون اخترشناسی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[نمایش] ن ب و یکای طول مورد استفاده در اخترشناسی

[نمایش] ن ب و سامانه استاندارد بین‌المللی یکاها

[نمایش] ن ب و یکاهای طول غیر متریک